Door Christiaan Grigoleit
In het begin van ieder jaar emigreert er vanuit Nederland een speciaal soort trekvogel naar Oostenrijk opzoek naar lagere temperaturen en natuurijs. Zij strijken dan neer op de Weissensee. Voor twee weken nestelen zij zich aan de oevers van het meer om daar te pronken met hun bonte zeer uiteenlopende verenvacht. Als bronstig baardmannetjes zoeven zij dan in acrobatische vlucht over het ijs. Bocht linksom, bocht rechtsom, dan weer rechtuit. Snel, versnellend, vertragend, langzaam, stil. Op een parcours in de vorm van een lemniscaat draaien zij oneindig rondjes. Onbewust bewust van de verstillende overweldigende natuur om hen heen genieten zij van hun bestaan.
SKITS is een Amsterdamse studenten vereniging. Een aantal van haar leden heeft zich toegelegd op het schaatsen van bijzonder lange afstanden. Zij hebben zich verenigd onder de noemer: Team Haven Amsterdam. Op de echte Tocht na, is voor hen de Alternatieve op de Weissensee de hoogmis van het seizoen. Een wedstrijd over 200km. Tijdens deze tocht wordt traditioneel smerig afgezien, sterf je en kom je weer tot leven, ook wel jezelf tegenkomen genoemd. Behalve victorie voor degene die als eerst de meet bereikt gaat deze wedstrijd vooral over het gevecht met jezelf. Uitstappen en uitrijden, winnen en verliezen, het zijn termen die enkel betekenis krijgen aan de hand van de uitkomst van dit gevecht.
Voor je een glasplaat. Kijk je omlaag, dan zie je jezelf vanuit eerder onbekend perspectief. Je ademt diep in, en luistert naar het ijs dat zucht en steunt. Diepe klanken verdwijnen tussen de hoge bergtoppen. Je wordt je gewaar van iedere spiertje in je lichaam, je duikt in elkaar, slagvaardig versnel je geruisloos, iedere klap raak.
Het is gemakkelijk om te denken dat de rijder met de hardste kop altijd de uitputtingsslag die de Alternatieve is wint. Degene die geen vertroebelende gedachten kent, hij die domweg stoempt en ramt en ramt. Kijken wij verder dan komen tot het inzicht dat ieder rijder, ook de geschetste stoemper, zijn tekortkomingen heeft. Deze tekortkomingen kunnen worden genegeerd in het alledaagse maar niet in het buitengewone. Tijdens de Alternatieve wordt iedere schaatser zich op een zeker moment hiervan onvermijdelijk bewust. Deze gewaarwording van onze tekortkomingen is voor mij de strijd met het eerder genoemde zelf. Van recreant tot prof, iedere rijder staat voor dezelfde opgaven. Wanneer een rijder faalt om tijdig zijn tekortkomingen te erkennen dan eindigt dit dikwijls in een overschatting van zijn mogelijkheden, en daarop volgend, blessures of verlies. Erkent hij daarentegen tijdig zijn tekortkomingen en past hij daarop zijn wedstrijdplan aan, dan stelt hij zich instaat om tot eerder ongekende hoogte te stijgen. De rijder herdefinieerd zichzelf al doende. Anders gezegd, de rijder heeft met het behalen van zijn doelen zijn zelfbeeld verfijnt en weet nu beter wie hij is, wat hij kan en niet kan. Wat hieruit volgt is dat behalve dat sport over winnen en verliezen gaat, het ook een zelf ontwarende functie vervult. Het stelt de mens instaat om zich als persoon rijker en meer zelfbewust te maken. Het is deze functie van sport die het in mijn optiek zo verschrikkelijk waardevol en mooi maakt.
Inmiddels zijn alle rijders van Team Haven Amsterdam weer teruggekeerd in Amsterdam en kan er met een gerust hart gesteld worden dat veel van onze rijders erin zijn geslaagd om hun persoonlijke tekortkomingen te erkennen. Met een bijzonder trotse blik kan er teruggekeken worden op het huzarenstukje dat is geleverd. Om er twee opmerkelijke prestaties uit te pikken: Cas van Trierum, natuurijsdebutant, die in de cupwedstrijden moeite heeft om 100 rondes vol te maken maar wel geklasseerd werd op de 200km, en Anneleen Zijl, die nooit in haar leven een duurrit maakte, maar wel 23ste werd in de Alternatieve.